Prowadzący: dr Michał Piekarski
Opis: Pojęcie funkcji jest wieloznaczne. Używa się go w bardzo wielu kontekstach, teoriach naukowych i filozoficznych, a także w języku potocznym. Stanowi ono integralną część sposobu myślenia zarówno w biologii, psychologii, jak i technice czy socjologii. Różne narządy, urządzenia, stanowiska, procesy mają przypisane określone funkcje, które mogą spełniać lub realizować. Niektórzy twierdzą, że pojęcie to jest niejasne z definicji, ponieważ wydaje się sugerować odniesienie do jakichś celów lub norm w przypadkach, gdy np. intencjonalność jest nieobecna; lub do skutków, gdy ich nie ma (np. gdy ma się do czynienia z dysfunkcją) (por. Krohs, Kroes, 2009, s. IX). Wydaje się jednak, że przyczyną tego stanu rzeczy nie jest sam pomysł wykorzystania pojęcia funkcji w wyjaśnieniach formułowanych na gruncie różnych nauk, ile pewien zamęt pojęciowy i właśnie brak jasnej eksplikacji tego, co się przez funkcje rozumie i w jakim celu stosuje się to pojęcie. Celem niniejszych zajęć będzie analiza zastosowania tego pojęcia w filozofii biologii, filozofii umysłu i kognitywistyce. Będziemy analizowali propozycję takich autorów jak m.in. Ruth Millikan, Robert Cummins, Mark Bickhard, Larry Wright czy Arno Wouters. Zwrócimy uwagę na ważność pojęcia funkcji biologicznej dla wyjaśnienia wielu problemów dotyczących m.in. natury umysłu, natury życia, normatywności czy statusu teorii biologicznych. Zajęcia są pierwszym wykładem z cyklu dotyczącego podstawowych pojęć filozofii umysłu i filozofii kognitywistyki.
Bibliografia:
Bickhard, M. H. (2003). Process and emergence: Normative function and representation. W: J. Seibt (ed.), Process theories. Cross disciplinary studies in dynamic (121–155). Dordrecht: Springer. https://doi.org/10.1007/978-94-007-1044-3_6.
Craver, C. F. (2012). Functions and mechanisms: A perspectivalist account. W: P. Huneman (ed.), Functions. Dordrecht: Springer.
Cummins, R. (1975). Functional analysis. Journal of Philosophy, 72, 741–764.
Friston, K. J. (2009). The free-energy principle: A rough guide to the brain? Trends in Cognitive Sciences, 13(7), 293–301.
Friston, K. J. (2010). The free-energy principle: A unified brain theory? Nature Reviews Neuroscience, 11, 127–138.
Krohs, H., Kroes, P. (eds.) (2009). Functions in biological and artificial worlds. Cambridge: MIT Press.
Millikan, R. G. (1989). In defense of proper functions. Philosophy of Science, 2(56), 288–302. Millikan, R. G. (2011). Funkcje biologiczne – dwa paradygmaty (J. Klimczyk, tłum.). Przegląd Filozoficzno-Literacki, 2–3(31), 107–143.
Neander, K. (1995). Misrepresenting & malfunctioning. Philosophical Studies, 2(79), 109–141.
Wouters, A. G. (2003). Four notions of biological function. Studies in History and Philosophy of Biology and Biomedical Science, 34(4), 633–668.
Wright, L. (1973). Functions. The Philosophical Review, 2(82), 139–168.
